Veelgestelde vragen over wratten

Wratten – kleine, korrelige huidgezwelletjes die meestal ruw aanvoelen – komen vaak voor, zeker bij kinderen. Maar zijn wratten besmettelijk? Het korte antwoord is ja: wratten kunnen door direct en indirect contact worden overgebracht. De bron van de infectie is meestal moeilijk op te sporen, want de virussen die wratten veroorzaken zijn vrij omvangrijk en het kan twee tot zes maanden duren voor je de eerste symptomen van wratten opmerkt.  

Je kunt op twee manieren een wrat oplopen: 

• Door direct contact. Wratten kunnen door een handdruk of door een ander contact van huid tot huid van de ene mens op de andere overgaan. Het kan gebeuren dat wratten zich naar andere delen van je eigen lichaam verspreiden. Dat kan gebeuren als je eerst een wrat en daarna een stukje huid met een wondje aanraakt.
• Door indirect contact. Elk voorwerp dat met een wrat in contact is geweest, kan de infectie overbrengen. Persoonlijke artikelen zoals handdoeken en schoenen delen of op blote voeten over de vloer van een openbare kleedkamer of een zwembad lopen, kunnen wratten verspreiden. 

Wratten worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV-virus), dat de cellen van de bovenste huidlaag snel doet groeien. Er bestaan meer dan 100 verschillende soorten HPV-virussen, die verschillende soorten wratten veroorzaken. Het HPV-virus verspreidt zich gemakkelijk van de ene drager naar de volgende, maar niet iedereen die met een wrattenvirus in contact komt krijgt wratten. Kinderen, die nog geen volledig ontwikkeld immuunsysteem hebben, en volwassenen met een verzwakt immuunsysteem ontwikkelen eerder wratten dan gezonde volwassenen. Het advies is dat wratten worden behandeld zodra ze verschijnen, om te voorkomen dat ze naar andere mensen worden verspreid.

De meeste volwassenen hebben één of meer moedervlekken en ongeveer één op de tien volwassenen heeft een wrat of voetwrat. Op het eerste gezicht kunnen ze op elkaar lijken en soms hebben ze een vergelijkbare vorm en kleur, maar toch zijn er grote verschillen tussen moedervlekken en wratten. Het is belangrijk dat je weet of je een moedervlek of een wrat hebt, want je mag een middel tegen wratten niet gebruiken om moedervlekken te behandelen. Raadpleeg je arts bij twijfel.

Een aantal kenmerken kunnen je helpen om te bepalen of het gezwelletje op je huid een moedervlek of een wrat is. 

Moedervlekken:

• Worden veroorzaakt door pigmentcellen in je huid.
• Kunnen niet tussen mensen worden overgedragen.
• Kunnen kwaadaardig worden (melanoom).
• Liggen plat op de huid of zijn een beetje verhoogd.
• Zijn soms begroeid met een haartje.
• Zijn meestal eenvormig van kleur en veranderen niet van maand tot maand.
• Worden donkerder onder de invloed van hormonale veranderingen, bijvoorbeeld tijdens de puberteit en zwangerschap.
• Kunnen vanzelf ontstaan tot je ongeveer 20 jaar bent.

Wratten:

• Worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV).
• Zijn besmettelijk.
• Zijn meestal onschadelijk.
• Groeien normaal naar buiten (met uitzondering van voetwratten, die op de voetzolen ontstaan en als gevolg van de druk van je lichaamsgewicht meestal naar binnen groeien).
• Hebben vaak zwarte stipjes in het midden – kleine bloedvaatjes die de wrat van voedsel voorzien.
• Kunnen overal op je lichaam voorkomen, maar het vaakst in bepaalde zones zoals de voeten, handen en vingers.
• Verdwijnen meestal vanzelf na twee jaar, maar het kan ook langer duren.

Moedervlekken moeten alleen worden verwijderd als ze zich tot melanomen dreigen te ontwikkelen, of als je ze gênant of hinderlijk vindt, bijvoorbeeld tijdens het scheren. Raadpleeg je arts voor advies over het verwijderen van moedervlekken. 

Wratten kunnen worden verwijderd om te voorkomen dat ze andere mensen besmetten. Een manier om wratten te verwijderen is met een doeltreffende behandeling, zoals EndWarts. Mierenzuur, de werkzame stof van EndWarts, mag door het hele gezin worden gebruikt. Het is aangetoond dat EndWarts negen op de tien wratten verwijdert.

Wratten en voetwratten – die een op tien volwassenen en een op drie kinderen treffen – worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV-virus). Maar wat is het humaan papillomavirus (HPV-virus)? Het HPV-virus is een zeer besmettelijk virus dat de bovenste laag van de huid of de slijmvliezen van de mens infecteert. Er zijn meer dan 100 verschillende varianten van het virus geïdentificeerd. Ongeveer 60 van deze varianten kunnen wratten veroorzaken op handen en voeten en op het gezicht. Deze varianten van het HPV-virus zijn meestal onschadelijk. De andere worden door seksueel contact overgedragen en kunnen genitale wratten veroorzaken.

Het HPV-virus dringt meestal door kleine huidletsels in je lichaam. De HPV-varianten die wratten en voetwratten veroorzaken kunnen worden overgedragen door direct contact van huid tot huid met iemand die besmet is, of door indirect contact via een voorwerp. Genitale wratten worden overgedragen door seksueel contact. Sommige soorten van het HPV-virus worden gemakkelijker overgedragen dan andere. Kinderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem zijn kwetsbaarder voor een infectie dan gezonde volwassenen. 

Het HPV-virus is erg moeilijk op te sporen, omdat het een lange incubatieperiode heeft. Na een besmetting kan het twee tot zes maanden duren voor je symptomen van wratten merkt. Je kunt wratten niet volledig voorkomen, maar je kunt wel het risico van een besmetting met het HPV-virus beperken door vaak je handen te wassen, niet op blote voeten door openbare ruimten te lopen, je huid te verzorgen en op je gezondheid te letten, zodat je immuunsysteem sterk blijft.

Om het HPV-virus niet verder te verspreiden, is het belangrijk dat je wratten behandelt zodra ze verschijnen. De HPV-varianten die wratten veroorzaken kunnen met succes thuis worden behandeld met EndWarts.

Molluscum contagiosum (MC) of waterwratten en wratten zijn allebei huidgezwellen die veel voorkomen bij kinderen. Ze worden echter door totaal andere virussoorten veroorzaakt. MC wordt veroorzaakt door het virus molluscum contagiosum, terwijl wratten worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). Beide virussen zijn besmettelijk en verspreiden zich gemakkelijk. EndWarts is niet geschikt voor de behandeling van waterwratten.

De meest voorkomende symptomen van MC, net als die van wratten en voetwratten, zijn gezwelletjes op de huid. Maar er zijn ook belangrijke verschillen tussen de symptomen van deze twee huidaandoeningen. Een infectie met MC begint doorgaans met de vorming van een klein, vleeskleurig bultje met de grootte van een speldenkop. Het is meestal niet pijnlijk. Na verloop van tijd krijgt het bultje de omvang van een pareltje en wordt het vaak rood van kleur. Een volgroeide waterwrat kan een diameter van twee tot vijf millimeter hebben, meestal met een kuiltje in het midden. Het kuiltje is soms gevuld met een witte, wasachtige smurrie, zoals in een pukkeltje.

Een ander punt van overeenkomst tussen MC en wratten is dat ze allebei het vaakst voorkomen bij kinderen en jonge volwassenen. De waterwratjes ontstaan meestal op de achterkant van de knie, bij de oksel en in de hals, op het gezicht en de handen. In theorie kan MC elk deel van het lichaam besmetten, ook de voetzolen en de handpalmen, maar dat is zeldzaam. Bij volwassenen breekt het virus meestal uit in de genitale zone, op de buik of onderrug en op de binnenkant van de dijen.

Net zoals het wrattenvirus verspreidt het MC-virus zich voornamelijk door contact van huid tot huid met gezwelletjes van besmette kinderen en volwassenen en kan het zich ook verspreiden via voorwerpen zoals:

• Handoeken
• Kleding
• Speelgoed

Terwijl je wratten bij kinderen gemakkelijk thuis kunt verwijderen is het niet aanbevolen om kinderen zelf te behandelen tegen MC. Bij gezonde mensen verdwijnt de huidinfectie meestal vanzelf, na enkele jaren en soms zelfs sneller. Maar als de besmette persoon een verzwakt immuunsysteem heeft, kan het virus een groot aantal gezwelletjes veroorzaken en kan de infectie chronisch worden. Meestal is het niet nodig om de door het MC-virus veroorzaakte waterwratjes te behandelen of te verwijderen, omdat ze onschadelijk zijn en uiteindelijk vanzelf zullen verdwijnen. EndWarts is niet geschikt voor de behandeling van waterwratten.

Steelwratjes of acrochordons zijn kleine, onschadelijke huidgezwelletjes. Ze ontstaan meestal in de oksels, in de hals, in de liesstreek, op de oogleden en onder de borsten. Bijna iedereen heeft ooit wel eens last van steelwratjes. Mensen kunnen 1 tot 100 steelwratjes hebben. De oorzaak van steelwratjes is niet volledig duidelijk, maar ze lijken te ontstaan op plaatsen waar de huid tegen andere huid of kleding wrijft. Omdat ze vaak in huidplooien voorkomen, hebben zwaarlijvige mensen vaker last van steelwratjes dan de bevolking in haar geheel.

De symptomen van steelwratjes lijken op die van wratten, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Steelwratjes kunnen glad of ongelijkmatig zijn en in omvang variëren van enkele millimeters tot enkele centimeters. Ze zijn meestal zacht en ballonvormig, terwijl wratten harder zijn en doorgaans een ruwer oppervlak hebben. De kleur van steelwratjes varieert van bleek tot donker. Een ander verschil is dat wratten door het humaan papillomavirus (HPV) worden veroorzaakt en besmettelijk zijn, terwijl steelwratjes niet van de ene mens op de andere overgaan. Omdat wratten en steelwratjes op elkaar lijken, verwarren veel mensen ze met elkaar. Als je twijfelt of je een steelwratje of een echte wrat hebt, kun je het beste een dermatoloog of huisarts raadplegen.

Steelwratjes zijn onschadelijk maar kunnen lelijk zijn. Ze kunnen ook hinderlijk worden als ze herhaaldelijk geïrriteerd zijn. In dat geval moet je een huisarts of dermatoloog raadplegen voor informatie over het verwijderen van de steelwratjes. Bevriezen, afbinden met een draad of wegsnijden zijn mogelijke behandelingen. In zeldzame gevallen komen steelwratjes vanzelf los, zonder behandeling. Steelwratten mogen niet met EndWarts worden behandeld.

Wratten worden door virussen veroorzaakt en kunnen infecties uitlokken. Er bestaan verschillende soorten wrattenvirussen. Wratten gedijen in een warme, vochtige omgeving. Het virus verspreidt zich gemakkelijk op plaatsen zoals zwembaden en sportscholen, en door direct contact. Sommige mensen krijgen slechts één wrat, andere verscheidene. Tien tot twintig wratten hebben is niet ongewoon. Nieuwe wratten zijn vaak gemakkelijker te verwijderen dan wratten die al jaren aanwezig zijn.